Czym jest czystek?
Jest to średniej wielkości roślina należąca do rodziny czystkowatych (Cistaceae). Rodzaj czystek występuje na terenie basenu Morza Śródziemnego, tworząc gęste zarośla na suchych i kamienistych glebach w nasłonecznionych miejscach. W zależności od gatunku wyróżnia się rośliny zielne oraz krzewy, mogące dorastać aż do 3 metrów wysokości.
Właściwości czystka
Rośliny z rodzaju czystek są bogate w związki flawonoidowe (głównie w kwercetynę, kemferol, flawono-3-ole oraz inne związki fenolowe: katechiny, galokatechiny, proantocjanidyny). Zawierają również terpeny, kwasy tłuszczowe, fitohormony, witaminy oraz olejki eteryczne.
Polifenole są związkami przeciwutleniającymi, które hamują powstawanie i rozwój stanów zapalnych w organizmie. Polifenole eliminują z organizmu wolne rodniki, które mogą powodować rozwój nowotworów a także , poprzez hamowanie utleniania cholesterolu LDL osłaniają naczynia krwionośne i zapobiegają powstawaniu blaszek miażdżycowych.
Właściwości lecznicze czystka:
- przeciwbakteryjne
- przeciwwirusowe
- przeciwgrzybicze
- wzmacniające układ odpornościowy
- przeciwutleniajace
Na co pomaga czystek:
Suplementy diety z czystka polecane są jako profilaktyka w chorobach przewlekłych m.in. przy nadciśnieniu, cukrzycy czy w chorobie Alzheimera i w stanach w których w organizmie powstaje dużo wolnych rodników.
W badaniach in vitro gatunku C. creticus spp. creticus (w artykule przyjęto C. creticus to synonim C. incanus) wykazano działanie cytotoksyczne tego gatunku – etanolowe ekstrakty w hodowli in vitro tej rośliny działają hamująco na rozwój linii komórkowych raka szyjki macicy, raka piersi oraz czerniaka.
Czystek od lat obecny jest w tradycyjnej medycynie bliskowschodniej, głównie w tureckiej. Ziele czystka wykorzystywano jako środki przeciwzapalne w chorobach skóry, zapaleniu nerek czy reumatyzmie. Był też ceniony ze względu na właściwości przeciwwrzodowe, przeciwbiegunkowe oraz przyspieszające gojenie ran.
Wyróżnia się 3 podstawowe formy zastosowania czystka:
- kapsułki/tabletki: w tym przypadku należy szczególnie zwrócić uwagę na zawartość polifenoli, które decydują o pozytywnych właściwościach czystka.
Produkt Czystek T Forte firmy Tree Pharma zawiera w 1 kapsułce 500 mg ekstraktu i aż 100 mg polifenoli.
Pozostałe produkty dostępne na rynku cechują się znacznie mniejszą zawartością polifenoli
Tutaj zobacz -Porównanie zawartości polifenoli w produktach zawierających czystek
- herbata – przy zakupie należy zwrócić uwagę na pochodzenie rośliny, najlepiej, gdy są to tereny śródziemnomorskie, czyli naturalne miejsce występowania czystka. Ziele do zaparzania zawiera nieokreśloną i bardzo zróżnicowaną zawartość polifenoli stąd trudno mówić o konkretnej zawartości polifenoli w szklance naparu. Należy mieć również na uwadze, że maksymalna zawartość polifenoli przechodzi do herbaty dopiero po jednej godzinie zaparzania i zależy również od twardości wody.
- kremy/maści: charakteryzują się działaniem nawilżającym i regenerującym.
Opracowano na podstawie:
Superfoods – idealne uzupełnienie diety czy zbędny dodatek?, K. Ekiert, M. Dochniak, Prace poglądowe, Piel. Zdr. Publ. 2015, 5, 401-408
Gatunki rodzaju Cistus sp. – taksonomia, występowanie, skład chemiczny, aplikacje terapeutyczne i badania biotechnologiczne, P. Kubica, H. Ekirty, R. J. Ekiert, A. Szopa, Prace przeglądowe, Post Fitoter 2016; 17 (3): 179-188
